Артына Сарыг-оол Аранчааевич 1937 чылдыӊ февраль 1-де Тес-Хем кожууннуӊ Берт-Даг суурга тѳрүттүнген. Ол-ла школага 6 класс дооскан. Школа дооскаш, суурнуӊ аныяктарыныӊ хѳй-ниити ажыл-ижинге,  уран чуул кѳрүлделеринге идепкейлиг киржип чораан. Хѳй-ниитичи ажылын үнелеп,  ону комсомол секретарынга соӊгаан. 1960-1963 чылдарда шериг албан-херээн Красноярск хоорайга эрттирген.

          1966 чыл – СЭКП кежигүнү.

    Берт-Даг суурнуӊ кѳдээ совет даргазынга 1975 чылга чедир ажылдааш, улаштыр О-Шынаа суурже кѳжүп келгеш, аӊаа 1987 чылга чедир кѳдээ совет даргалап келген. 1988 чылда О-Шынаа кѳдээ клуб директорунга ажылдаан.

         1986 чылда  Куш-ажылдын хоочуну деп медаль-биле шаӊнаткан. 1997 чылдыӊ сентябрь 20-де О-Шынаа сумузунуӊ №35 дугаар доктаалы-биле «Аныяктар» кудумчузун С.А.Артынаныӊ ады-биле эде адаан. Хѳй чылдарда кѳдээ советтерге ажылдап чорза-даа, С.А.Артына чогаал бижииринге сонуургалдыг чораан. Ол хѳй санныг шүлүктерни бижээн болгаш ооӊ чамдыызынга аяалгалар бижиттинип, ырлар болу берген.  Ылангыя тѳрээн чурт дугайында, бичии уругларга шулуктерни хѳйү-биле бижээн. Чижээ: бичии уруунга тураскааткан шүлүүнүӊ  аялгазын Р.Кенденбиль бижээн.

         1963 чылдыӊ октябрь  31-де Тас Тамара Деспижек-биле ѳг-бүле туткаш он ажы-тѳлдүг, 20 уйнуктарлыг кырган-ача.  Хѳй санныг хүндүлел бижиктерниӊ эдилекчизи, «Отличник погранвойск» деп хѳрек демдектериниӊ 1-ги, 2-ги чаданыӊ эдилекчизи. 1982 -1983 чылдарда  Марксизм-ленинизм  Универсидединиӊ сургуулу.  2 чыл ѳѳренген.

    1989 чылдыӊ март 22-де хенертен мѳчээн.