Аңгыр оолдары

 

       Бичии турумда болган чүве-ле болгай. Часкаар чайын ч\ве ийин. Аалывыстың кедээзинде бедик хаяларлыг дагдан бир аңгыр чаа-ла чалгыны чолдайты \н\п орар, моюннары чиёге-чиёге, шала бышкан картошка ышкаш борбак саргыл-саргыл оолдарын эдертип алган, «каак, ка-аак» деп этпишаан, соонда оолдарынче хая көрнү-көрнү кылаштап бадып орарын бичии оолдар көрүп кааш, ынаар маңнажып каан бис. Оолдарның бичези-ле мен турган мен.
      Оолдарын аңгыр бистен хопталап, хөлчок-ла хаагайндыр эдип, бирде өрү дээриглей ужуп үнүп, бирде оолдарының мурнунга, соонга кээп хонуп каап тур. База бир аңгыр бистиң кырывыста «каак-каак» деп эдип, ужуп хөлзээн турган.
      Бичии аңгыр оолдары чолдак сарыг чалгынчыгаштарын өрү датпайты көдүргүлеп алгаш, авазының соондан ужа-тура чаяңайнып, кызып-кызып маңнажып-ла чорлар.
     –Хунажык! Хунажык! – деп, артымдан авам кыйгыра-дыр, тура дүштүм. Өөрүм маңнажып бар-ла чыткан. Авам мырыёай-ла эгиш-тыныжы-биле маёнап келгеш:
      – Ол канчаарыңар ол, кулугурлар? Ынчанмас чоор. Кээргенчиг, чаптанчыгларын көрбес силер бе? Олар-биле беришпеңер, бээр келиңер – дидир.
     – Авай! Мен боларга черле дегбес мен. Оларны анаа соондан бүдүү көрүп чорааш, болар сугга баргаш, канчаарлар эвес, сонуургап көрейн аа? – деп авамдан диледим. Эштерим мени дыңнап турганнар чүве.
      Авам чылыг, чымчак караа-биле бистерни эргилдир көрүп, «болар база ол амытаннар ышкаш чаш чүвелер-дир ийин» деп боданган ч\ве ышкаш, хүлүмзүрээш:
      – Че, ындыг-дыр, оолдарым! Оларга шоглап, хөөкүйлерни коргутпаңар, чараштарын көрбес сиелр бе. Ол аңгырларның оолдары каш болду? Санап көрдүңнер бе? – деп, авам айтыра-дыр.
      – Та – деп, Мерген-оол сан билбес-да чүве ышкаш аяар харыылады.
      – Силер сан санап билир силер бе ынчаш? – деп, авам улаштыр айтырды.
Бистиң элээдивис Эрес-оол тургаш:
      – Мен онга чедир санап билир-ле мен – диди.
      – А-а, өскелериңер? – дээш, авам хүлүмзүрүп тур.
      Харыылаар кижи чок болган.
      – Аңгырның оолдары сес чүве болду. Көрдүңер бе, силер ол бичии амытаннарга шоглай бердиңер – дээш, авам өөнче кылаштап чорупту. Бис оон ыңай оолдарлыг аңгырның соондан кедеп чоруп каан бис.
      Хемниң ээтпек элиниң кырынга кончуг аяар кедеп чеде бергеш, харай бээривиске, аңгыр оолдары авазы-биле кады сугда эштип турлар.
      Дем черге ужуп-туруп чораан чүвелер ам кайда ындыг боор, эштип, шымнып турда, кижи кайгаар чүве болду.
      – Ха-а-а! Боларың эштип турда, бистен ажыг-дыр аа! – деп, Эрес-оол чугаалаарга, бис шуптувус каттыржыпкан бис.
     А олар ыя аразында канчап ынчаар эштип өөренип алган дээр силер, уруглар?