Тес-Хем кожууннуң
чогаалчыларының сайтызы







1940 чылдыӊ сентябрь 1-де Тес-Хем кожуунуӊ Деспен суурга төрүттүнген.
Моторк Тирчин 1948 чылда Деспен эге школазынга өөренип кирген. Берт-Даг чеди чыл школазын 1955 чылда дооскан.
1959-1960 чылдарда Кызылдыӊ механизаторлар училищезин дооскан.
1961-1963 чылдарда Совет Армияныӊ харылзаа кезээнге шериг албанын эртирген.
1964-1965чылдарда Берт-Дагныӊ ортумак школазыныӊ кежээки школазыныӊ 8-ки клазын дооскан.
1963-1968 чылдарда Берт-Даг харылзаа салбырынга начальниктеп ажылдаан. Бот-өөредилге биле почта-харылзаа начальниктериниӊ бир чыл курсзун дооскан. Красноярскиниӊ көдээ ажыл-агый факультединиӊ кол булгалтериязын бот-өөредилге-биле дооскан.
1968-1971 чылдарда Тес-Хем совхозтуӊ Деспен салбырынга бухгалтерлеп ажылдап турган.
1971-1973 чылдарда хову-трактор бригадазыныӊ бригадири.
1976-1978 чылдарда берт-Даг, Чыргаланды Советтер даргазы.
1978-1980 чылдарда СХТ-ге экономистеп турган.
1980-1989 чылдарга чедир тус черниӊ радиоорганизатору.
1989-1993 чылдарга чедир СХТ-ныӊ «Артык кезектер» складыныӊ эргелекчизи.
Бот өөредилге биле Тыва Республиканыӊ журналистике талазы биле тускай факультедин дооскан.
1952 чылда баштайгы «Берт-Даг» деп шүлүү парлаттынган. 1965 чылда солуннарга хүннүӊ чугула темаларынга хамаарыштыр материалдарны бижип эгелээн.
1968 чылдан эгелеп янзы-бүрү шүлүктери «Тываныӊ аныяктары», «Шын» солуннарга парлаттынып эгелээн.
1981 чылда «Ѳзүмнер» деп чыындыга шүлүктери үнген.
Тываныӊ тус-тус солуннарынга, «Улуг-Хем» сеткүүлге шүлүктер болгаш чечен чугаалар парлаттынган. 1993 чылда «Күдээлер» деп тоожу чырыкче үнген.
Моторк Тирчин Россия Федерациязыныӊ журналистер эвилелиниӊ кежигүнүнче 1985 чылда кирген. 1992 чылда Тываныӊ Чогаалчылар эвилелиниӊ кежигүнү болган.